27 Maj 2022, 14:22:59 Ostatnia edycja: 13 Grudzień 2023, 20:03:58 by StaryM
Jakiś czas temu kupiłem wkładkę Grado Prestige Green 2 z igłą eliptyczną. Długo nie miałem czasu, by się zająć jej oceną. Postanowiłem ją porównać z wkładką VM95C, a więc najtańszą w obecnej ofercie Audio-Techniki (pomijając najtańsze fabrycznie dołączane do tanich gramofonów.
Obydwie wkładki zostały skalibrowane przy użyciu szablonu Konrada Hoffmana wydrukowanego specjalnie dla gramofonu Denon DP-300F. Ponieważ obie wkładki należą do klasy popularnej, więc uznałem, że należy też użyć popularnego  gramofonu. W przypadku Grado ustawiłem zalecany nacisk 1,5 grama, dla AT-VM95C wybrałem 1,77 grama. Odpowiednio też był ustawiany antyskating. Oczywiście potrzebna też była płyta testowa.

1. sygnał 1kHz
Sygnał 1kHz najpierw w lewym, potem w prawym kanale pozwala ustalić, czy głośność jest taka sama w obu kanałach (azymut wkładki) i jak głośno słychać sygnał z drugiego kanału (separacja kanałów).
Grado  kanał lewy -5,8dB, kanał prawy -5,4dB, różnica 0,4dB  jest niemożliwa do usłyszenia, więc azymut został ustawiony prawidłowo i poziom głośności obu kanałów jest doskonale równy. W tym samym czasie drugi kanał miał odpowiednio głośność lewy -42dB, a prawy -39dB. Tu widać pewną nierówność, ale przy tym poziomie konia z rzędem temu, kto by to uchem wychwycił. No i warto dodać, że ten parametr jest lepszy niż podaje producent (Channel Separation at 1KHz: 30 dB).

Wkładka Audio-Technica zaś kanał lewy -2,7dB, a w tym czasie prawy  -35dB, potem kanał prawy -2,7dB, a w tym czasie lewy -34dB. I jak widać tutaj wynik jest znacznie lepszy w zakresie równowagi kanałów, ale separacja kanałów ciut mniejsza. Ale to i tak ogromna różnica na plus w stosunku do danych producenta, który podaje Channel Separation 18 (dB at 1 kHz).

Podsumowując - pod względem separacji kanałów i balansu ich głośności - obie wkładki są znacznie lepsze niż wiele tych, które miałem okazję testować wcześniej.

2. sygnał 300 Hz
Ten sygnał na płycie testowej służy do oceny ustawienia antyskatingu. Są trzy kolejne testy - sygnał 300Hz nagrany jest z poziomem 11dB, 14dB i 18dB. Jak pisze Maciej Tułodziecki na stronie technique.pl: "Test 1 powinny przejść w zasadzie wszystkie wkładki (zestawy wkładka- ramię) i uzyskany dźwięk powinien być czysty. Test 2 powinny przejść zestawy które określimy jako ,,dobrej klasy". Test 3 przechodzą tylko zestawy najwyższej klasy."

Oczywiście jest jeszcze kwestia tego, czy da się antyskating odpowiednio ustawić na danym gramofonie i co za tym idzie, jak bardzo dana wkładka jest podatna na sygnały o dużej amplitudzie, które może zniekształcać bardziej lub mniej.

Grado Green 2  pierwszy test zaliczyła bez problemu. Sygnał 300Hz siła 3,2dB, pierwsza harmoniczna (600Hz) -40dB, druga (900Hz) - 34dB.
Test drugi głośność 6,4dB, pierwsza harmoniczna -24dB, druga -23,5dB. W praktyce oznacza to, ze harmoniczne nie będą zakłócały dźwięku w sposób słyszalny, choć nie jest to rewelacyjny wynik. Trzeci test dla Grado wyszedł fatalnie bo przy głośności 0dB, pierwsza harmoniczna miała -2dB, a trzecia -8,6dB. To znaczy, ze słychać było prawie wyłącznie brzęczenie, a po jakimś czasie wkładka z rowka wyskoczyła.

Audio-Technica pierwszy test zaliczyła bez problemu. Przy głośności 3dB, pierwsza harmoniczna -45dB, a druga -42dB. Drugi test przy głośności sygnału 4dB pierwsza harmoniczna -39dB, zaś druga zaskakująco wyżej -18dB. Jednak "na ucho" tego nie słychać. Trzeci test: głośność 7,3dB, pierwsza harmoniczna -20dB, druga -5,4dB. Brzęczenie było słychać, ale wkładka trzymała się rowka.

Według mnie to oznacza, że VM95C będzie generowała mniej zniekształceń podczas głośniejszego grania, będzie też mniej wrażliwa na wtórne zniekształcenia związane z drganiami gramofonu lub powietrza (w wyniku zbyt blisko ustawionych kolumn).

Podsumowanie. Obydwie wkładki testowane na tym gramofonie mieszczą się w przyzwoitych standardach i nie ma co na nie narzekać. Opinie o Grado bywają różne i spotkałem się już z informacjami, że ich używanie wymaga włączonego filtru subsonicznego. To w pewnym sensie potwierdza wynik testu 300Hz. Muzycznie Grado Green 2 na pewno dostarcza większej ilości niskich dźwięków. Bas podobał mi się bardziej niż z VM95C. Jest też lepsza tzw. scena pozorna. Może dlatego, że Grado ma jednak wkładkę eliptyczną, a VM95C sferyczną , która prezentuje mniej szczegółów. Można powiedzieć, że użytkownicy takich gramofonów jak Denen DP-300F, którzy chcą podstawową wkładkę zmienić na coś lepszego, mogą wziąć Grado Green 2 pod uwagę. To nie jest bardzo droga wkładka, a słucha się jej naprawdę przyjemnie.

Sygnał testowy do komputera prowadziłem przez przedwzmacniacz RIAA "Infera Mini". Nie regulowałem poziomu głośności i stąd różnice między maksymalną głośnością w kolejnych testach 300Hz. Normalizowanie sygnału mogłoby według mnie zakłócić wyniki. Sygnały testowe nagrywałem programem Audacity i w tym programie rysowałem też widmo do kolejnych testów i stamtąd brałem dane.

grado-green-2.jpg
grado-vs-at.jpg
A man can never have enough turntables.

Nie uważasz, że porównanie powinno być przeprowadzone z użyciem jednakowych igieł, czyli powinna być użyta VM95E? Użycie AT z igłą sferyczną moim zdaniem na starcie odbiera jej punkty. Chyba, że od początku bałeś się, że Grado polegnie i chciałeś dać jej fory. ;)

Nie sądzę. Gdyby chodziło głównie o przetestowanie muzyki, to owszem. Jednak chodziło mi raczej o parametry, które są mniej zależne od szlifu igły. Igłę sferyczną do VM95 wziąłem dlatego, bo podobnie jak Grado jest mało używana. Igłę eliptyczną też mam, ale była dużo intensywniej używana.
Parametry związane z separacją kanałów, czy ustawieniem antyskating w tym wypadku bardzie zależą od konstrukcji body.
A man can never have enough turntables.

#3 27 Maj 2022, 23:52:53 Ostatnia edycja: 27 Maj 2022, 23:54:51 by porlick
Ale trzymanie się w rowku podczas próby przesteru już nie- tu rozbieżność między igłą sferyczną i eliptyczną może być znacząca, więc porównanie lepiej byłoby wykonać na igłach z tej samej kategorii.

Cytat: porlick w 27 Maj 2022, 23:52:53Ale trzymanie się w rowku podczas próby przesteru już nie- tu rozbieżność między igłą sferyczną i eliptyczną może być znacząca, więc porównanie lepiej byłoby wykonać na igłach z tej samej kategorii.
Niby tak, ale to by było raczej na korzyść eliptycznej. Zrobię dziś jeszcze test z eliptyczną. ;)

A man can never have enough turntables.

Wkładka VM95 z igłą eliptyczną.
1 sygnał 1kHz.
Wygląda na to, że igła eliptyczna AT ma nieco gorsze parametry.
Kanał lewy -2,6dB, prawy -1,7dB (Grado kanał lewy -5,8dB, kanał prawy -5,4dB // VM95C igła sferyczna równo -2,7dB oba kanały)
VM95E nieaktywny prawy w tym czasie -31dB, zaś nieaktywny lewy 29,3dB. To oznacza iż w przypadku igły eliptycznej separacja kanałów wynosi odpowiednio 28,4 i 27,4dB. Jest to wartość mniejsza niż w poprzednich próbach, ale i tak większa niż deklaruje producent wkładki. Nierówna głośność kanałów to około 1dB, zatem jest to wartość trudna do usłyszenia.

2. sygnał 300Hz.
Test pierwszy sygnał nagrany z poziomem 11dB - głośność sygnału podstawowego 6dB, pierwsza harmoniczna -39,5dB (odstęp 45,5dB) druga harmoniczna jeszcze niższa, a więc można pominąć.
Test sygnału nagranego z poziomem 14dB - sygnał podstawowy 7,6dB, pierwsza harmoniczna -35dB, druga harmoniczna -10,7dB (to oznacza odstęp 42,6dB, a dla drugiej 18,4dB) Składowych harmonicznych nie słychać przy takich różnicach.
Test 18dB wypada gorzej. Podobnie jak Grado igła VMN95E nie trzyma się rowka, po kilku sekundach z niego wyskakuje. Choć nominalnie wynik jest lepszy niż dla wkładki Grado. Częstotliwość podstawowa 7,7dB, pierwsza harmoniczna -14dB, a druga -6,1dB. Choć oczywiście tego testu dla VMN95E i Grado Green 2 za zaliczony nie można uznać.

Zaskoczyło mnie to, że obie igły eliptyczne wypadły w trzecim teście tak słabo.

Jeśli chodzi ocenę muzykalności, to obie igły AT brzmią podobnie. VMN95C i VMN95E nie jest łatwo brzmieniowo od siebie odróżnić. Zapewne ktoś młodszy i z lepszym słuchem lepiej usłyszałby niuanse dźwiękowe.
A man can never have enough turntables.